Ο αργός θάνατος του εμποράκου

Εικόνα πλήρους αποσύνθεσης παρουσιάζει πλέον η αγορά, με πρώην ισχυρούς εμπορικούς δρόμους να θυμίζουν άδειες γειτονιές και πόλεις κινηματογραφικού πλατό σε ώρα διαλείμματος.

Και ίσως αυτό το σενάριο του διαλείμματος να είναι το μόνο που μπορεί να αφήσει ζωντανές τις τελευταίες ελπίδες για το εμπόριο, το οποίο, όπως άλλωστε και ολόκληρη η χώρα, βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών.

Η μεγάλη αβεβαιότητα που προκάλεσε η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης λόγω του εκλογικού αποτελέσματος επηρέασε περαιτέρω τη ζήτηση στο λιανικό εμπόριο, που ήδη είχε χτυπηθεί από τη μείωση των εσόδων των ελληνικών νοικοκυριών, ως αποτέλεσμα της αύξησης της φορολογίας, της μείωσης των συντάξεων, του βασικού μισθού, αλλά και των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Σε όλα αυτά προστίθενται και τα πρωτοφανή επίπεδα ανεργίας, αλλά και η έλλειψη ρευστότητας από τις τράπεζες όχι μόνο προς τους ιδιώτες αλλά και προς τους επαγγελματίες, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας.

Λουκέτα παντού

Ενδεικτική της κατάστασης είναι η έκρηξη λουκέτων στην αγορά μέσα σε ένα χρόνο, που κατέγραψε η πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) και του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών. Με το ένα στα τρία καταστήματα να έχει κατεβάσει ρολά από τον περασμένο Μάρτιο, οι έμποροι κρούουν τον κώδωνα του κίνδυνου, χαρακτηρίζοντας αυτό που συμβαίνει «επιδημία». Παραδοσιακές αγορές, όπως αυτές του εμπορικού κέντρου της Αθήνας, του Πειραιά, της Νέας Ιωνίας, αλλά και της Καλλιθέας, έχουν πληγεί περισσότερο, καθώς η αύξηση των κλειστών καταστημάτων ξεπερνά ακόμα και το 55%.

Για παράδειγμα, μόνο στην αγορά της Νέας Ιωνίας το ποσοστό των κλειστών καταστημάτων έφτασε το 58% και του Πειραιά το 55%, όταν το Μάρτιο του 2011 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 18% και 21%.

Παραδοσιακοί εμπορικοί δρόμοι στην Αττική ερημώνουν και στη θέση που τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν υγιείς επιχειρήσεις σήμερα βρίσκονται άδεια καταστήματα.  Σύμφωνα με την έρευνα, στην οδό Σταδίου είναι πλέον κλειστά δύο στα πέντε καταστήματα. Στην Τσακάλωφ, τη Χαριλάου Τρικούπη και την Εμμ. Μπενάκη είναι κλειστό ένα στα τρία καταστήματα, ενώ στον Πειραιά, στις οδούς Νοταρά και Γούναρη, έχουν βάλει λουκέτο δύο στα πέντε καταστήματα. Εντυπωσιακό είναι ότι πλέον η κρίση δεν πλήττει μόνο τα μικρά μαγαζιά, ενώ σε πολλές περιοχές που τους προηγούμενους μήνες είχαν κατεβάσει ρολά εμπορικές κυρίως επιχειρήσεις, σήμερα είναι κλειστές και επιχειρήσεις άλλων κλάδων, όπως μεταποιητικές αλλά και εστίασης.

Τα περισσότερα λουκέτα στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά συγκριτικά με άλλες τοπικές αγορές αποδίδονται και στη μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και κατ’ επέκταση στην τροποποίηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς.

Αυτή προσανατολίζεται όλο και περισσότερο στην ικανοποίηση των άμεσων αναγκών, με αποτελέσματα οι αγορές να είναι στοχευμένες και περιορισμένες, ενώ παράλληλα αποσυνδέονται από την έννοια της βόλτας (ψυχαγωγία, φαγητό, καφές κτλ.)

Εξάντληση αντοχών

«Η έρευνα μπορεί να δείχνει μια θλιβερή πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα μας βοηθάει να τεκμηριώσουμε το νέο αναπτυξιακό πλάνο και τον χωροταξικό σχεδιασμό του εμπορίου. Η επιδείνωση του δείκτη επιβίωσης στο εμπόριο με το νέο κύμα λουκέτων δείχνει ότι οι όποιες αντοχές της αγοράς εξαντλούνται» λέει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, προσθέτοντας πως «από την άλλη, η αγορά εργασίας βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο σύγχυσης. Η μετενέργεια και οι καταγγελίες πολλών συμβάσεων έχουν, δυστυχώς, σηματοδοτήσει την αποδόμηση των κλαδικών συμβάσεων και έχουν ανοίξει το δρόμο στη μείωση των μισθών του ιδιωτικού τομέα από 22% έως 37%».

Ειδικότερα, οι αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί κατά περίπου 40% την τελευταία διετία. Το 2010 οι απώλειες ήταν μεσοσταθμικά 14,3%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ενώ το 2012 υπολογίζεται ότι θα μειωθούν συνολικά τουλάχιστον κατά 25%.

Σε αυτό το τοπίο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούν πλέον το 15% των συνολικών εν Ελλάδι χορηγήσεων, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ταμεία ανέρχονται σε 11,5 δισ. ευρώ και προς το Δημόσιο στα 42 δισ. ευρώ. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις, έχουν ως αποτέλεσμα οι τελευταίες να επιβιώνουν προς το παρόν μεταθέτοντας χρονικά την εξόφληση υποχρεώσεων προς τους προμηθευτές τους, αλλά και τις καταβολές μισθοδοσίας στους εργαζομένους τους.

Χρέη, κι άλλα χρέη

Μία στις τρεις επιχειρήσεις έχει καθυστερημένες οφειλές και υποχρεώσεις σε ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ), ΔΕΚΟ, προμηθευτές και Δημόσιο, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σε επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό έως 49 άτομα και αποτελούν το 99,6% των ελληνικών εταιρειών. Το ποσοστό των επιχειρήσεων με ληξιπρόθεσμες οφειλές στον ΟΑΕΕ ξεπερνά το 38%, με βάση την ίδια έρευνα, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ, το παραπάνω ποσοστό ανέρχεται στο 46%! Την ίδια ώρα εκτιμάται ότι πάνω από 400.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα πληρώνονται πλέον με καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός μηνός από τους εργοδότες τους, ενώ για το τρέχον εξάμηνο από τη ΓΣΕΒΕΕ προβλέπεται απώλεια επιπλέον 106.000 θέσεων μισθωτής εργασίας.

Πηγη: www.sofokleous10.gr